Khi bắt đầu tìm hiểu và khám phá một chuyên môn nào đó, đa số chúng ta sẽ lâm vào trạng thái lạc lõng. Bởi vì bất kỳ điều gì nhìn từ bên ngoài chỉ như đang quan sát một mảng băng trôi, trong khi chìm sâu dưới đáy là cả một núi băng khổng lồ, một bể kiến thức bao la.
Viết cũng vậy thôi. Khi đọc những cuốn sách, những tản văn, những mẩu chuyện, những tiểu thuyết, những bài PR đa số chúng ta đều thấy thật dễ dàng để tạo nên những tác phẩm như thế. Ai biết đọc mà chẳng biết viết cơ chứ. Nhưng khi bắt tay vào viết, ta mới trở nên lúng túng vì sự thiếu trước hụt sau. Cứ ngỡ là đã đủ đầy vốn liếng câu từ mà đến khi viết mới thấy thật nghèo nàn về cả tư duy và ngôn ngữ. Vì đa số chúng ta đến với viết vì muốn tạo nên những thứ thật sự giá trị, những câu chữ cần được tẩn mẩn sắp xếp chứ không phải là viết những dòng trạng thái ngắn ngủi vô thưởng vô phạt trên mạng xã hội.
Viết chính là một chiếc gương phản ánh nội tâm của người viết. Tâm càng tĩnh lặng càng dễ viết nên những điều dung dị mà chạm sâu đến trái tim người đọc. Để tâm tĩnh lặng cần rất nhiều bản lĩnh để vượt qua những trở ngại ban đầu khi mới chập chững tập viết. Có thể bạn cũng như tôi, và đa số những người yêu viết khác đều bước trên những hồ nghi, khó khăn, cô đơn mà mải miết theo đuổi một niềm tin không tên, một niềm vui khó tả để đồng hành cùng viết lâu nhất có thể.
Vậy nếu viết như một tấm gương phản ánh nội tâm thì hành trình với viết cũng giống như các hành trình khác mà bạn trải qua trong đời. Tất cả đều từ những bước chập chững ở vạch xuất phát. Có thể trên hành trình đó bạn sẽ lên xuống thất thường, sẽ gặp biết bao con số 0 nhưng làm cách nào để dù có lạc lõng vẫn không thấy chơi vơi?
Đối với tôi, một người đến với viết chưa quá lâu nhưng tôi cũng có những trải nghiệm riêng với viết. Hôm nay, tôi thử chia sẻ xem chúng có giúp ích gì cho bạn trên những bước đầu không nhé.
Tôi sẽ làm bạn với chính mình, một cách chân thành.
Cách dễ nhất để bắt đầu viết là viết cho chính mình. Hãy cứ trầm tư, suy ngẫm, vặn vẹo các câu hỏi để tìm câu trả lời. Bạn cứ để trí óc đi lang bạt khắp nơi và rồi bắt tay viết những điều bạn quan tâm nhất. Đó có thể là con mèo nhà bạn, là người bạn hàng xóm, là bố mẹ yêu quý, là công việc thường ngày, là bầu trời xanh áng mây trắng hay bất cứ ai, bất cứ điều gì khiến bạn thổn thức và có cảm xúc để viết. Ngay cả những luồng suy nghĩ đánh nhau qua lại trong tâm trí, bạn cũng có thể phân vai cho chúng để tạo nên những câu chuyện riêng. Kết nối với chính nội tâm là bước đầu quan trọng khiến bạn có hứng thú để viết, để kể câu chuyện của bản thân.
Tôi sẽ viết hàng ngày để mài sắc cả tư duy suy luận và sắp xếp ý tưởng,
Viết cũng như tập thể dục cần một quá trình tập luyện kiên trì để tăng dần sức mạnh và độ lỳ của cơ thể. Nếu ngày đầu bạn chỉ viết được 100 chữ, đừng nản lòng. Hãy tiếp tục vào ngày thứ 2,3,4.. cho đến khi hình thành một thói quen để đầu óc của bạn phản xạ nhanh nhạy hơn với từ ngữ và cấu trúc. Thường để tạo lập một thói quen người ta hay có mốc 21 ngày. Bạn có thể đặt từng mục tiêu ngắn và tăng dần mục tiêu lên. Quan trọng là luyện tập hàng ngày sẽ giúp bạn tiến bộ nhanh, ngòi bút được mài qua ngày tháng sẽ càng sắc sảo, chau chuốt.
Tôi muốn viết lâu dài nên tạm quên đi những kỳ vọng lớn lao mà tập trung vào những mục tiêu ngắn hạn.
Bạn đừng hiểu lầm là tôi đang khuyên bạn đừng mơ ước. Bạn có quyền mơ ước sẽ trở thành một nhà văn nổi tiếng hay một nhà biên kịch đại tài. Nhưng điều đó xảy ra ngoài nỗ lực tự thân cũng cần rất nhiều những tác nhân khách quan. Thay vì chăm chăm theo mục tiêu sau 2 năm trở nên nổi tiếng như J.K Rowling hay sau 1 năm có thể kiếm được hàng trăm triệu nhờ viết bạn có thể đặt ra những mục tiêu thực tế trong ngắn hạn như sau một tháng có thể hoàn thành bài tầm 1,000 chữ dễ dàng. Những thành quả đạt được trong ngắn hạn chính là những tiền đề quan trọng để bạn có sức để bước xa. Nếu không có những bước đi ngắn, sẽ không thể có hành trình dài.
Tôi yêu viết và tôi biết có những người cũng như tôi. Tôi sẽ kết bạn và học hỏi từ họ.
Tôi đã từng viết và chia sẻ trên trang cá nhân rồi nhận về không ít công kích, trêu chọc. Không phải ai cũng thích đọc và không phải ai cũng yêu viết, đó là sự thật. Nếu mỗi bài bạn tạo ra mà không có người ủng hộ ở những bước đầu, có thể khiến bạn thấy cô độc, có thể khiến bạn muốn từ bỏ. Trong đa số trường hợp, tự thân mỗi người bình thường khó lòng vượt qua những trở ngại ban đầu nếu không có những người thầy hoặc những người bạn đồng lòng. Hãy tìm đến những nhóm kín, những người bạn hay bất kỳ một tập thể nào có cùng niềm say mê với bạn. Ở đó bạn có thể thoải mái chia sẻ, học hỏi, trao đổi kiến thức và cả tâm sự. Ở đó bạn thấy mình như một cá thể vừa độc lập vừa tương hỗ qua lại với các thành viên khác và tìm thấy rất nhiều niềm vui, động lực. Bạn có thể thấy việc này cũng hao hao với việc những võ sinh đi tìm môn phái tu luyện rồi khi đủ lông đủ cánh mới ra đời hành đạo. Chỉ cần bạn đi tìm, vũ trụ sẽ chỉ đường.
Mong rằng bạn kiên trì đủ lâu, động lực đủ lớn, tìm được những người bạn đồng hành thì có thể bạn sẽ đi rất lâu trên hành trình này. Nhìn ở ngoài có vẻ đơn giản, nhưng mỗi ngòi bút dù gai góc sắc sảo hay dịu dàng yên ả đều phải trải qua những tháng ngày cô đơn nhọc nhằn.
Tôi mong bạn khi tìm đến viết có thể tồn tại những giây phút chơi vơi nhưng sẽ không còn cảm giác lạc lõng vô định.
Joy Vo
Tháng 05,2023