Bạn có bao giờ thấy mình trong những hoàn cảnh sau:
– Vừa ăn vừa xem TV hoặc làm việc rồi nuốt vội vàng cho qua bữa.
– Vừa uống cafe với bạn vừa trả lời tin nhắn trong app chat hoặc lướt mạng xã hội.
– Tức giận vì một chuyện nhỏ với thành viên trong gia đình chỉ vì vừa nhận được email không vui trong công việc.
– Ăn bữa cơm gia đình mà bận bịu trả lời điện thoại gọi đến của đối tác, đồng nghiệp.
– Vừa đặt vé máy bay vừa bị xao nhãng trong cuộc họp rồi đặt nhầm ngày.
Phần lớn chúng ta đều quay cuồng trong sự bận rộn vồn vã, kỹ năng mới được tạo dựng liên tục xung quanh các chuẩn mực như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng ăn trưa bàn công việc, kỹ năng trả lời email nhanh chóng chuyên nghiệp, kỹ năng làm việc đa nhiệm (multitasking)…để đến cuối ngày những gì đọng lại là một khoảng mơ hồ và một cơ thể kiệt sức.
Chúng ta mệt mỏi và cáu gắt không cần lý do, chỉ cần một tác động bên ngoài cũng đủ khiến ta bùng nổ và ta gọi đó là stress. Ta làm rất nhiều việc cùng một lúc để hoàn thành tất cả theo deadline, ta chạy theo số lượng và KPI mà bỏ qua những giây phút bên người thân, ta tự cho mình giỏi giang vì bất cứ khi nào khách hàng email đều có thể nhanh chóng hồi đáp. Ta sống nhanh, sống vội mà quên mất điều gì mới thật sự giá trị.
Ta sống như một giấc mơ, lãng đãng và bồng bềnh, để rồi đến cuối ngày ta mơ hồ không hiểu tại sao mình luôn bận rộn, luôn cáu kỉnh, không thể có một khoảng lặng dành riêng cho bản thân.
Tỉnh thức là một dạng năng lực. Mà đã là năng lực thì cần rất nhiều sự tập luyện, chú ý, điều chỉnh trong suốt quá trình sống và làm việc.
Đối với mình, tỉnh thức là một lúc mình nhận ra sự quay cuồng đang quấn lấy bản thân bao lâu nay như một cơn bão. Tỉnh thức là sự giật mình khi thấy mình sống vô cảm, hời hợt trong nhịp điệu dồn dập của cuộc đời. Tỉnh thức là cảm giác mình đã bỏ lỡ rất nhiều giây phút quan trọng và ý nghĩa bên người thân, bên gia đình. Tỉnh thức là khoảnh khắc nhận ra mình có quá nhiều mà lại luôn cảm thấy thiếu thốn vì mải mê chạy theo những chuẩn mực xa vời của xã hội hiện đại. Tỉnh thức là khi mình bắt đầu chậm lại và tận hưởng từng giây phút chánh niệm.
Tỉnh thức có thể là một kỹ năng cần rất nhiều sự chú tâm, tập luyện mỗi ngày, cũng như viết. Tỉnh thức không phải nhanh nhanh chóng chóng biến thành một người khác, tỉnh thức là chính mình, đầy lỗi lầm và thiếu sót nhưng biết bao dung cho những điều đó.
Mình nhận ra tĩnh lặng là một điều vô cùng cần thiết để cảm nhận và đối thoại với nội tâm, để thiết lập lại sự cân bằng trong nhịp điệu vồn vã của cuộc sống hiện đại, để phát triển năng lực tỉnh thức.
Ngoài hành thiền, mình cũng tập tĩnh lặng mỗi khi có một điều bất như ý xảy đến thay vì ngay lập tức xả cơn nóng giận. Mình tập bóc tách vấn đề, nhìn nhận lại cơn giận đang bùng nổ trong tâm trí và tìm hiểu nguyên nhân sâu xa. Đương nhiên không phải lúc nào cũng thành công nhưng điều này đã giúp mình cải thiện các mối quan hệ có ý nghĩa trong đời. Mình đã điềm tĩnh hơn trước những lời nói hay hành động vô ý vô tứ của người khác.
Mình bắt đầu thực hành tỉnh thức từ những việc nhỏ nhặt giữa đời thường. Mình tận hưởng niềm vui khi dọn dẹp nhà cửa và nấu nướng bữa ăn cho gia đình. Mình ăn trong chánh niệm, nhâm nhi hương vị đồ ăn, cố gắng nhai chậm và kỹ dù rằng rất khó khăn, mình hầu như đã bỏ điện thoại trong những bữa trưa ở công ty.
Mình hành thiền, đọc kinh mỗi ngày, dù cho những ngày bận rộn mình cũng cố gắng dành ra 5-10 phút để thực hiện điều này. Mình hiện diện bên cạnh người thân trong những giây phút sum vầy, những giây phút đi bộ cùng nhau hay trong những đoạn hội thoại thường nhật.
Từ ngày thực hành tỉnh thức, mình nhận ra bản thân là tất cả những gì mình mong muốn, kháy khao. Mình biết ơn với những điều đủ đầy bình thường mà cuộc sống đã hào phóng ban tặng.
Xin gửi tặng những người bạn bài thơ rất hay của thi sĩ lừng dang thế giới Rabindranath Tagore được thầy Minh Niệm dịch:
“Tiêu hao năm tháng
Du ngoạn khắp vùng
Thấy bao núi cao
Thấy bao biển rộng
Sao ta không thấy
Ngay trước sân nhà
Giọt sương lấp lánh
Trên cành cây ngô.”
Mong rằng chúng ta thường xuyên duy trì được sự tỉnh thức trên hành trình chinh phục những ước mơ đời mình.
Joy Vo,
Tháng 03,2022
P/S: hình Joy edit bằng Canva